పదవీ విరమణ చేసిన ప్రభుత్వ ఉద్యోగులకు పెన్షన్ పంపిణీ కేంద్ర, రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు ఏర్పాటు చేసిన సంబంధిత పథకాల ద్వారా జరుగుతూ ఉంటుంది. పింఛన్ చెల్లింపులు అధీకృత బ్యాంకుల ద్వారా సులభతరం అవుతాయి.
అలాగే ఈ చెల్లింపులను అలనేవి రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియాకు సంబంధించిన మాస్టర్ సర్క్యులర్‌లో పేర్కొన్న మార్గదర్శకాలకు కట్టుబడి ఉండాలి. ఇటీవల ఆర్‌బీఐ మాస్టర్ సర్క్యులర్‌కు అప్‌డేట్ చేసింది. కేంద్ర ప్రభుత్వ పెన్షనర్లకు పెన్షన్ చెల్లింపులకు సంబంధించిన ఎనిమిది నిర్దిష్ట సమస్యలను పరిష్కరిస్తూ చర్యలు తీసుకుంది. పెన్షన్ చెల్లింపుల్లో ఆర్‌బీఐ తీసుకున్న కీలక నిర్ణయాల గురించి తెలుసుకుందాం.
డియర్‌నెస్ రిలీఫ్ రేటు
ప్రభుత్వం కరువు ఉపశమన రేటును పెంచిన సందర్భంలో బ్యాంకులు తమ పెన్షన్ పంపిణీ శాఖలను వెంటనే సర్దుబాటు చేసి తదనుగుణంగా పెన్షనర్లకు చెల్లింపులు చేయడానికి అధికారం ఇవ్వాలని ఆదేశించింది. ఆర్‌బీఐ ప్రకారం బ్యాంకులు ప్రభుత్వ ఆదేశాలను మెయిల్, ఫ్యాక్స్ లేదా ఇమెయిల్ ద్వారా స్వీకరించడం ద్వారా లేదా సంబంధిత ప్రభుత్వ అధికారుల అధికారిక వెబ్‌సైట్‌ల నుంచి సమాచారాన్ని తిరిగి పొందడం ద్వారా అప్‌డేట్ చేసి డీఆర్ చెల్లింపును నిర్ణయించాల్సి ఉంటుంది.
లైఫ్ సర్టిఫికేట్ సమర్పణ
పెన్షనర్లు జీవన్ ప్రమాణ్ ప్లాట్‌ఫామ్ ద్వారా తమ జీవిత ధ్రువీకరణ పత్రాలను సమర్పించే అవకాశం ఉంది. దీనివల్ల బ్యాంకుల శాఖను సందర్శించాల్సిన అవసరం ఉండదు. పెన్షన్ మంజూరు అథారిటీ కూడా ప్లాట్‌ఫామ్‌లో నమోదు చేసుకుంటేనే ఈ ఎంపిక అందుబాటులో ఉంటుంది.
సూపర్ సీనియర్ సిటిజన్ల పరిశీలన
సూపర్ సీనియర్ సిటిజన్లు (70 ఏళ్లు పైబడిన వారు), దీర్ఘకాలిక వ్యాధులు లేదా వైకల్యాలు, దృష్టి లోపాలు ఉన్న వ్యక్తుల వారి నివాసాల వద్దే లైఫ్ సర్టిఫికెట్లను సమర్పించే సౌలభ్యాన్ని అందించాలని రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా బ్యాంకులను ఆదేశించింది. అలాగే పెన్షనర్ మరణించిన సందర్భంలో కుటుంబ పెన్షనర్ ప్రత్యేకంగా ఈ ప్రయోజనం కోసం కొత్త ఖాతాను తెరవమని కోరకుండా కుటుంబ పెన్షనర్‌ను ప్రస్తుత ఖాతాలోనే జమ చేయాలని ఆర్‌బీఐ సూచించింది. అదనంగా, కుటుంబ పెన్షన్ గ్రహీతగా పెన్షన్ చెల్లింపు ఆర్డర్ (పీపీఓ)లో పేర్కొన్న జీవిత భాగస్వామి ఇంకా బతికి ఉంటే కేంద్ర ప్రభుత్వ పెన్షనర్లు కొత్త ఖాతాను తెరవాలని బ్యాంకులు ఆదేశించకూడదని సూచించింది.
పెన్షన్ ఎప్పుడు జమ అవుతుంది?
పెన్షన్ చెల్లింపు అధికారులు ఇచ్చిన సూచనల ప్రకారం బ్యాంకులు పెన్షన్‌ను జమ చేయాలి.
అదనపు పెన్షన్ చెల్లింపు
పొరపాటున పెన్షన్ ఖాతాకు అదనపు పెన్షన్ చెల్లింపు జమ అయితే అధికంగా చెల్లించిన మొత్తాన్ని తిరిగి పొందడంపై సూచనల కోసం సంబంధిత పెన్షన్ మంజూరు అధికారులను సంప్రదించాలని ఆర్‌బీఐ బ్యాంకులకు సలహా ఇస్తుంది. అదనపు చెల్లింపు బ్యాంకు లోపం ఫలితంగా ఉంటే పెన్షనర్ల నుండి అధిక చెల్లింపును తిరిగి పొందడంలో జాప్యాన్ని నివారించి అదనపు నిధులను వెంటనే ప్రభుత్వానికి తిరిగి ఇవ్వాలి.
రసీదులు
బ్యాంకులు పెన్షనర్లకు వారి జీవిత ధ్రువీకరణ పత్రాలను అందుకున్న తర్వాత సంతకం చేసిన రసీదులను అందించాలని ఆర్‌బీఐ ఆదేశించింది. అదనంగా డిజిటల్ జీవిత ధ్రువీకరణ పత్రాలను అందించే వారికి బ్యాంకులు డిజిటల్ రసీదును అందించవచ్చు.
పెన్షన్ ఆలస్యం
పెన్షన్ చెల్లింపులకు బాధ్యత వహించే బ్యాంకులు పెన్షన్ లేదా బకాయి చెల్లింపులలో ఏవైనా జాప్యాలకు పరిహారం అందించాలి. షెడ్యూల్ చేసిన చెల్లింపు తేదీ తర్వాత సంవత్సరానికి 8% చొప్పున లెక్కిస్తారు. ఈ పరిహారం పెన్షనర్ల ఖాతాలలో ఆటోమెటిక్‌గా జమ చేస్తారు. ఎలాంటి క్లెయిమ్‌లు దాఖలు చేయాల్సిన అవసరం లేదు.
అనారోగ్య/వికలాంగులైన పెన్షనర్లకు పెన్షన్ చెల్లింపు
బ్యాంకు శాఖలను భౌతికంగా సందర్శించలేని లేదా అవసరమైన పత్రాలపై వారి సంతకం లేదా గుర్తును అందించలేని అనారోగ్యంతో, అసమర్థులైన పెన్షనర్లకు పెన్షన్ల పంపిణీకి సంబంధించి రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా బ్యాంకులకు నిర్దిష్ట మార్గదర్శకాలను జారీ చేసింది. అలాంటి పరిస్థితుల్లో ఇద్దరు సాక్షుల సమక్షంలో చెక్కు లేదా ఉపసంహరణ ఫారమ్‌లపై ఒక గుర్తును అతికించడానికి బ్యాంకు తన అధికారిలో ఒకరిని, ప్రాధాన్యంగా అదే శాఖ నుంచి నియమించే అధికారం కలిగి ఉంటుంది. వారిలో ఒకరు నమ్మకమైన బ్యాంకు సిబ్బంది సభ్యుడిగా ఉండాలి.
