కేంద్ర ప్రభుత్వ ఉద్యోగులకు సంబంధించిన స్వచ్ఛంద పదవీ విరమణ (Voluntary Retirement Scheme – VRS) నిబంధనలను కేంద్ర సిబ్బంది మంత్రిత్వ శాఖ సవరించింది. ఈ కొత్త నిబంధనల ప్రకారం, 20 ఏళ్ల సర్వీస్ పూర్తి చేసుకున్న ఉద్యోగులు వీఆర్ఎస్కు దరఖాస్తు చేసుకోవచ్చు.
ముఖ్యాంశాలు
- 20 ఏళ్ల సర్వీస్ పూర్తి చేసిన కేంద్ర ప్రభుత్వ ఉద్యోగులు స్వచ్ఛంద పదవీ విరమణ (VRS) తీసుకోవడానికి అర్హులు.
- ‘ప్రో రేటా’ (Pro Rata) ప్రాతిపదికన: వీఆర్ఎస్ తీసుకున్న ఉద్యోగులకు రిటైర్మెంట్ బెనిఫిట్స్లో 60% వరకు ‘ప్రో రేటా’ (Pro Rata) ప్రాతిపదికన వెంటనే చెల్లిస్తారు. ‘ప్రో రేటా’ అంటే, సాధారణ రిటైర్మెంట్ తర్వాత పొందే పూర్తి ప్రయోజనాల్లో కొంత భాగాన్ని మాత్రమే ముందుగా చెల్లించడం.
మిగిలిన ప్రయోజనాలు:
- పూర్తి రిటైర్మెంట్ బెనిఫిట్స్ (100%) పొందడానికి 25 ఏళ్ల సర్వీస్ పూర్తి చేయాల్సి ఉంటుంది.
- 20 ఏళ్ల సర్వీస్ తర్వాత వీఆర్ఎస్ తీసుకున్న వారికి మిగిలిన 40% ప్రయోజనాలు సాధారణ పదవీ విరమణ వయస్సు (సాధారణంగా 60 ఏళ్లు) వచ్చిన తర్వాత చెల్లిస్తారు.
ఇతర ప్రయోజనాలు:
- వీఆర్ఎస్ తీసుకున్న ఉద్యోగులు రిటైర్మెంట్ గ్రాట్యుటీ, లీవ్ ఎన్క్యాష్మెంట్ మరియు సెంట్రల్ గవర్నమెంట్ ఎంప్లాయీస్ గ్రూప్ ఇన్సూరెన్స్ స్కీమ్ (CGEGIS) వంటి ప్రయోజనాలకు అర్హులు.
- ఒకవేళ వీఆర్ఎస్ తీసుకున్న తర్వాత, కానీ బెనిఫిట్స్ అందకముందే ఉద్యోగి మరణిస్తే, ఆ ప్రయోజనాలు వారి జీవిత భాగస్వామికి అందుతాయి.
స్వచ్ఛంద పదవీ విరమణ (VRS)
- ఉద్యోగి తన సాధారణ పదవీ విరమణ వయస్సు కంటే ముందే స్వచ్ఛందంగా ఉద్యోగాన్ని విరమించుకునే ప్రక్రియ. దీనిని “గోల్డెన్ హ్యాండ్ షేక్” పథకం అని కూడా పిలుస్తారు.
- ప్రభుత్వ లేదా ప్రైవేట్ సంస్థలు తమ ఉద్యోగుల సంఖ్యను తగ్గించుకోవడానికి ఈ పథకాన్ని ప్రవేశపెడతాయి. ఇది ఉద్యోగులకు కూడా ఆర్థిక భద్రత కల్పిస్తూ, కొత్త అవకాశాలను వెతుక్కునేందుకు వీలు కల్పిస్తుంది.
పెన్షన్ నిబంధనలు
- కేంద్ర ప్రభుత్వ ఉద్యోగులకు సంబంధించిన పెన్షన్ నిబంధనలు సెంట్రల్ సివిల్ సర్వీసెస్ (పెన్షన్) రూల్స్, 1972 (CCS Pension Rules, 1972) ద్వారా నియంత్రించబడతాయి.
- ఈ రూల్స్ 2018లో సవరించబడ్డాయి. ఇప్పుడు తాజాగా 2024లో కొత్త నిబంధనలు చేర్చబడ్డాయి.
- VRS తీసుకున్న ఉద్యోగికి కూడా పెన్షన్ వర్తిస్తుంది, అయితే అది సర్వీస్ కాలం ఆధారంగా లెక్కిస్తారు.
ముఖ్యమైన పదాలు
- ప్రో రేటా (Pro Rata): ఇది ఒక లాటిన్ పదం. “ఒక నిర్దిష్ట నిష్పత్తి లేదా భాగం ప్రకారం” అని దీని అర్థం.
- ఉదాహరణకు, 20 ఏళ్ల సర్వీస్కు 25 ఏళ్ల సర్వీస్లో 20/25 వంతు ప్రయోజనాలు లభిస్తాయి.
- గ్రాట్యుటీ (Gratuity): ఇది ఒక ఉద్యోగికి తన సేవలకు గుర్తింపుగా ఇచ్చే మొత్తం.
- గ్రాట్యుటీ చెల్లింపుల చట్టం, 1972 ప్రకారం, ఒక సంస్థలో ఐదేళ్లు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ కాలం పనిచేసిన ఉద్యోగులు దీనికి అర్హులు.
తాజా సవరణల ప్రాముఖ్యత
- ఈ సవరణలు ప్రభుత్వ ఉద్యోగులకు ఆర్థికంగా మరిన్ని ప్రయోజనాలను కల్పిస్తాయి.
- 20 ఏళ్ల తర్వాత వీఆర్ఎస్ తీసుకోవాలని భావించే ఉద్యోగులకు ఇది ఒక ప్రోత్సాహకర నిర్ణయం.
- ప్రభుత్వం ఉద్యోగుల సంక్షేమానికి ప్రాధాన్యత ఇస్తుందనడానికి ఇది ఒక ఉదాహరణ.
- కేంద్ర ప్రభుత్వ ఉద్యోగులకు సంబంధించిన ఈ కొత్త వీఆర్ఎస్ నిబంధనలు వారి పదవీ విరమణ ప్రణాళికలో గణనీయమైన మార్పులు తీసుకువస్తాయి.
