ఈ మధ్యకాలంలో ఇంటర్నెట్లో సాధారణ జ్ఞానానికి (GK) సంబంధించిన ప్రశ్నలు ఎక్కువగా షేర్ అవుతున్నాయి. అలా షేర్ చేయబడిన ఒక ప్రశ్నకు చాలా మందికి సమాధానం తెలియదు అనే చెప్పవచ్చు.
ఆ ప్రశ్న ఏమిటో తెలుసా?
భారతదేశంలో తూర్పు నుండి పడమరకు ప్రవహించే ఏకైక నది ఏది?
సాధారణంగా భారతదేశంలోని నదులు తూర్పు వైపుగా ప్రవహించి బంగాళాఖాతంలో కలుస్తాయి. కానీ ఒకే ఒక్క నది మాత్రం దీనికి విరుద్ధంగా ప్రవర్తిస్తుంది. అది నర్మదా నది. నర్మదా నది పడమర వైపుగా ప్రవహించి అరేబియా సముద్రంలో కలుస్తుంది. తూర్పు నుండి పడమరకు ప్రవహించే దేశంలోని ఏకైక పెద్ద నది ఇదే.
భౌగోళిక రహస్యం ఏమిటి?
భారత ద్వీపకల్పంలో ఎక్కువ భాగం తూర్పు వైపుకు వాలి ఉంటుంది. అందువల్లే గోదావరి మరియు కృష్ణ వంటి నదులు తూర్పు వైపుకు ప్రవహిస్తాయి. అయితే, నర్మదా నది పడమర వైపుకు ప్రవహించడానికి ప్రధాన కారణం, అది భ్రంశ లోయ (Rift Valley) గుండా ప్రవహించడం.
వింధ్య మరియు సాత్పూరా పర్వత శ్రేణుల మధ్య భూమి కుంగిపోవడం వల్ల ఈ లోయ ఏర్పడింది. హిమాలయాలు ఏర్పడినప్పుడు ఉత్తర ద్వీపకల్పం వంగడం వల్ల ఈ చీలికలు (భ్రంశాలు) ఏర్పడ్డాయి. ఈ లోయలు పడమర వైపుకు వాలి ఉండటం వల్ల, నది ప్రవాహం కూడా ఆ దిశలోనే సాగుతుంది. ఈ ప్రత్యేక భౌగోళిక అంశం నర్మదాతో పాటు దాని సమాంతరంగా ప్రవహించే తపతి నదికి మాత్రమే వర్తిస్తుంది.
నర్మదా నది యొక్క విశేషాలు
నర్మదా నది మధ్యప్రదేశ్లోని అనూప్పూర్ జిల్లాలో ఉన్న అమర్కంటక్ కొండల్లో ఉద్భవిస్తుంది. ఇది వింధ్య మరియు సాత్పూరా పర్వత శ్రేణుల కూడలిలో ఉంది. ఈ పవిత్ర స్థలం నుండి ఉద్భవించే ఈ నది మొత్తం 1,312 కి.మీ దూరం ప్రవహిస్తుంది. ఇది లోతైన లోయలు, రాతి భూభాగాలు మరియు దట్టమైన అడవుల గుండా పయనిస్తుంది. ఈ నది ప్రవహించే ముఖ్యమైన మూడు రాష్ట్రాలు మధ్యప్రదేశ్, మహారాష్ట్ర మరియు గుజరాత్.
ఇది మధ్యప్రదేశ్ గుండా సుదీర్ఘ దూరం ప్రవహించి, మహారాష్ట్ర సరిహద్దును తాకి గుజరాత్లోకి ప్రవేశిస్తుంది. చివరగా, భరూచ్ సమీపంలోని ఖంభాత్ సింధుశాఖ గుండా అరేబియా సముద్రంలో కలుస్తుంది. పడమర వైపుకు ప్రవహించే నదులలో తపతి, మాహి, సబర్మతి మరియు లూని వంటి చిన్న నదులు కూడా ఉన్నాయి.
నర్మదా భౌగోళిక అద్భుతం మాత్రమే కాదు, హిందూ మతంలో పవిత్ర నదులలో ఒకటిగా కూడా పరిగణించబడుతుంది. ఈ నది పురాణాలలో ప్రస్తావించబడింది. ఇందులో స్నానం చేస్తే పాపాలు తొలగిపోతాయని భక్తులు నమ్ముతారు.
నర్మదా నదిని మధ్యప్రదేశ్ మరియు గుజరాత్ల జీవనాడి అని కూడా పిలుస్తారు. ఇది త్రాగునీరు, వ్యవసాయం మరియు పారిశ్రామిక అవసరాలకు నీటిని అందిస్తుంది.
సర్దార్ సరోవర్ డ్యామ్ మరియు ఇందిరా సాగర్ డ్యామ్ వంటి ముఖ్యమైన ప్రాజెక్టులు దీనిపై నిర్మించబడ్డాయి. దాని పరిసర భూమి గోధుమ, పత్తి మరియు చెరకు వంటి పంటలను పండించడానికి ఉపయోగపడుతుంది. నర్మదా నది ప్రవాహం అనేక అందమైన సహజ ప్రకృతి దృశ్యాలకు కూడా దారితీసింది.
జబల్పూర్ సమీపంలోని భేడాఘాట్లో, ఈ నది ఎత్తైన పాలరాతి శిలల (Marble Rocks) మధ్య ప్రవహిస్తుంది. ఆనాటి మానవ జీవితానికి సంబంధించిన పురాతన శిలాజాలు మరియు రాతి పనిముట్లు కనుగొనబడినందుకు ఈ లోయ ఒక ముఖ్యమైన భౌగోళిక ప్రాంతంగా కూడా గుర్తించబడింది.
