ఈ విధంగా బడ్జెట్ను సిద్ధం చేస్తున్నారు. బడ్జెట్ తయారీలో, ఆర్థిక వ్యవహారాల శాఖ ఒక సర్క్యులర్ జారీ చేస్తుంది, ఇందులో అంచనా వేయబడిన అన్ని ఆర్థిక ఖర్చుల గురించి సమాచారం ఉంటుంది.
దీని తర్వాత, మొత్తాలపై వివిధ మంత్రిత్వ శాఖల మధ్య చర్చ జరుగుతుంది. ఆ తర్వాత ఆర్థిక మంత్రిత్వ శాఖ ఇతర మంత్రిత్వ శాఖలతో సమావేశమై బ్లూప్రింట్ను సిద్ధం చేస్తుంది. దీని తరువాత, నిధుల కేటాయింపు కోసం అన్ని మంత్రిత్వ శాఖల సీనియర్ అధికారులు ఆర్థిక మంత్రిత్వ శాఖతో చర్చిస్తారు. ఈ ప్రక్రియ బడ్జెట్ తయారీలో కీలకమైన అంశం, దీనిలో ఇతర మంత్రిత్వ శాఖలు మరియు ఆర్థిక మంత్రిత్వ శాఖ మధ్య ఒప్పందం కుదిరింది.
ప్రభుత్వ ఆదాయానికి ప్రధాన వనరులు పన్నులు, రాబడి, జరిమానాలు, ప్రభుత్వ రుసుములు, డివిడెండ్లు మొదలైనవి. ప్రతి సంవత్సరం ఫిబ్రవరిలో సమర్పించే కేంద్ర బడ్జెట్ ద్వారా, వివిధ రంగాలలో పెట్టుబడులు పెట్టడం, ఆదాయ వనరులను పెంచడం, ఆర్థిక వృద్ధిని ప్రోత్సహించడం ప్రభుత్వ ప్రధాన లక్ష్యం. అదనంగా ప్రభుత్వం పేదరికం, నిరుద్యోగాన్ని తగ్గించడానికి ప్రణాళికలు చేస్తుంది. మౌలిక సదుపాయాలు వంటి రంగాలలో పెట్టుబడులు పెడుతుంది.
చరిత్ర అంటే ఏమిటి?
స్వాతంత్ర్యం తర్వాత భారతదేశం మొదటి బడ్జెట్ 26 నవంబర్ 1947న సమర్పించింది. దీనిని మొదటి ఆర్థిక మంత్రి షణ్ముఖం చెట్టి సమర్పించారు. భారతదేశం గణతంత్ర దేశంగా అవతరించిన తర్వాత, 1950 ఫిబ్రవరి 28న మొదటి కేంద్ర బడ్జెట్ను సమర్పించారు. బ్రిటిష్ పాలనలో భారతదేశం మొదటి బడ్జెట్ 7 ఏప్రిల్ 1860న సమర్పించారు. దీనిని బ్రిటిష్ ప్రభుత్వ ఆర్థిక మంత్రి జేమ్స్ విల్సన్ సమర్పించారు.