మామూలుగా వ్యక్తి సంపాదించే ఆదాయంపైనా పన్ను విధించే నిబంధన ఉంది. భారతదేశంతో సహా ప్రపంచంలోని చాలా దేశాల్లో కొన్ని రకాలుగా సంపాదించే ఆదాయాల పైన పన్ను మినహాయింపు ఉంటుంది.
ప్రతి దేశంలో కొన్ని ఆదాయ వనరులు ఉన్నాయి, వాటిపై పన్ను విధించబడదు లేకపోతే అతితక్కువగా ఉంటుంది. భారతదేశంలో పన్ను విధించబడని ఐదు ఆదాయ వనరుల గురించి ఈ రోజు తెలుసుకుందాం.
వ్యవసాయం నుండి ఆదాయం
వ్యవసాయ ఆదాయం భారతదేశంలో అత్యంత ప్రజాదరణ పొందిన పన్ను రహిత ఆదాయం. ఆదాయపు పన్ను చట్టం, 1961లోని సెక్షన్ 10(1) ప్రకారం, రైతులకు ఉపశమనం కలిగించడానికి వ్యవసాయం నుండి వచ్చే ఆదాయాన్ని పూర్తిగా పన్ను రహితంగా ఉంచారు. పంటలు, కూరగాయలు, పండ్లు, సుగంధ ద్రవ్యాలు మొదలైన వాటి ఉత్పత్తి, ప్రాసెసింగ్, విక్రయాల నుండి పొందిన లాభాలు. ఇది కాకుండా, వ్యవసాయ భూమి లేదా దానికి అనుబంధంగా ఉన్న భవనాల నుండి పొందిన అద్దె. వ్యవసాయ భూమిని అమ్మగా వచ్చిన డబ్బు.
బహుమతిగా అందుకున్న డబ్బు
బహుమతులు సాధారణంగా పన్ను రహితంగా పరిగణించబడతాయి. అయితే కొన్ని నియమాలు ఉన్నాయి. ఆదాయపు పన్ను చట్టం ప్రకారం, బంధువుల నుండి వచ్చే బహుమతులపై పూర్తిగా పన్ను రహితం. బహుమతులలో నగదు, ఆస్తి, ఆభరణాలు లేదా వాహనాలు ఉండవచ్చు. బంధువులలో జీవిత భాగస్వామి, తోబుట్టువులు, తల్లిదండ్రులు, ఇతర దగ్గరి బంధువులు ఉన్నారు. పెళ్లి సమయంలో స్వీకరించే బహుమతులు ఎవరి నుండి స్వీకరించినా పన్ను రహితంగా ఉంటాయి.
భీమా నుండి పొందిన డబ్బు
జీవిత బీమా నుండి పొందిన డబ్బు, బోనస్‌లు కూడా పన్ను రహితంగా ఉంటాయి. ఆదాయపు పన్ను చట్టంలోని సెక్షన్ 10(10డి) కింద దాని నియమాలు క్రింది విధంగా ఉన్నాయి. ఏప్రిల్ 1, 2003కి ముందు జారీ చేయబడిన పాలసీలపై ఏవైనా చెల్లింపులు పన్ను రహితం. ఏప్రిల్ 1, 2003 – మార్చి 31, 2012 మధ్య జారీ చేయబడిన పాలసీలకు ప్రీమియం మొత్తం హామీ మొత్తంలో 20% మించకపోతే మాత్రమే పన్ను మినహాయింపు ఉంటుంది. ఏప్రిల్ 1, 2012 తర్వాత జారీ చేయబడిన పాలసీలలో ఈ పరిమితి 10%. ఏప్రిల్ 1, 2023 తర్వాత, మొత్తం ప్రీమియం రూ. 5 లక్షలు దాటితే, ఆ మొత్తానికి పన్ను విధించబడుతుంది.
గ్రాట్యుటీ డబ్బు
గ్రాట్యుటీ అనేది ఉద్యోగులు ఉద్యోగాన్ని విడిచిపెట్టినప్పుడు వారికి ఇచ్చే ఒక రకమైన మొత్తం. ప్రభుత్వ ఉద్యోగులకు మొత్తం గ్రాట్యుటీ పన్ను రహితం. ప్రభుత్వేతర ఉద్యోగులకు ఈ మినహాయింపు సంస్థ గ్రాట్యుటీ చట్టం, 1972 కిందకు వస్తుందా లేదా అనే దానిపై ఆధారపడి ఉంటుంది. గరిష్టంగా రూ. 20 లక్షలు (చట్టం ప్రకారం), కనిష్టంగా రూ. 10 లక్షలు (చట్టం ప్రకారం కాకపోతే) పన్ను రహితం.
పెన్షన్ డబ్బు
కొన్ని రకాల పెన్షన్లు కూడా పన్ను రహితంగా ఉంటాయి. లైక్- యునైటెడ్ నేషన్స్ ఆర్గనైజేషన్ (UNO) నుండి పొందిన పెన్షన్. భారత సాయుధ బలగాల కుటుంబాలకు ఇచ్చే పెన్షన్. పరమవీర చక్ర, మహావీర చక్ర వంటి అవార్డు విజేతల పెన్షన్.
