మనము రాజుల గురించి ఆలోచించినప్పుడు ముందుగా గుర్తుకు వచ్చేది రక్తపాత యుద్ధాలు, శత్రువులపై విజయం మరియు అపారమైన రాజభవన వైభవం. అయితే అధికారం యొక్క అత్యున్నత స్థాయిలో ఉన్నప్పటికీ, తన మనస్సాక్షి మాట వినిపించి హింస మార్గాన్ని విడిచి అహింస వైపు అడుగులు వేసిన రాజులు చాలా అరుదు. అలాంటి అరుదైన రాజుల్లో మొఘల్ చక్రవర్తి అక్బర్ ఒకడు. మాంసాహారం సాధారణమైన రాజకీయం మధ్య, జైన సన్యాసుల బోధనల ప్రభావంతో ఆయన శాఖాహారాన్ని స్వీకరించడం చరిత్రలో ప్రత్యేకమైన అధ్యాయంగా నిలిచింది. రాజరిక వైభవం మధ్యన కూడా మానవ విలువలకు ప్రాధాన్యం ఇచ్చిన అక్బర్ జీవితం మనకు ఇప్పటికీ ఎంతో నేర్పిస్తుంది.
మొఘల్ ఆస్థానం మొత్తం శాఖాహారానికి ప్రసిద్ధి చెందిందని కాదు. కానీ అక్బర్ వ్యక్తిగతంగా శాఖాహారం వైపు మళ్లడం మాత్రం చరిత్రకారుల దృష్టిని బాగా ఆకర్షించింది. ఈ మార్పు వెనుక జైన మతానికి చెందిన ప్రముఖ సాధువుల ప్రభావం ఉందని అనేక చారిత్రక ఆధారాలు సూచిస్తున్నాయి. ముఖ్యంగా అక్బర్కు జైన తత్వశాస్త్రం పరిచయమై, అహింసా సిద్ధాంతం అతని ఆలోచనలను లోతుగా ప్రభావితం చేసింది.
అక్బర్ జీవితం మీద జైన సాధువుల ప్రభావాన్ని మొఘల్ చరిత్రకారుడు మరియు అతని సన్నిహిత సలహాదారుడు అబుల్ ఫజల్ తన ప్రసిద్ధ గ్రంథం ‘ఐన్-ఎ-అక్బరి’లో వివరించాడు. అతని రచనల ప్రకారం, ఇద్దరు ప్రముఖ జైన సాధువులు అక్బర్ జీవితంలో ప్రవేశించి, అతనిలో మాంసాహారం పట్ల అసహ్యభావాన్ని కలిగించారు. వారి ఉపదేశాల ప్రభావంతో అక్బర్ క్రమంగా మాంసాహారాన్ని తగ్గిస్తూ, చివరి సంవత్సరాల్లో దాదాపు పూర్తిగా శాఖాహారిగా మారాడని చెబుతారు.
అక్బర్ ఆలోచనల్లో ఈ మార్పుకు కారణమైన జైన సాధువులు ఎవరు అనే ప్రశ్నకు చరిత్ర స్పష్టమైన సమాధానం ఇస్తుంది. ఆచార్య హరివిజయ సూరి మరియు ఆయన శిష్యుడు ఆచార్య జినచంద్ర సూరి అక్బర్ను అత్యంత ప్రభావితం చేసినవారిగా గుర్తింపు పొందారు. జైన గ్రంథాలైన ‘విజయ ప్రబంధ’ మరియు ‘హరివిజయ సూరి చరిత్ర’లో ఈ సంఘటనలను విపులంగా వివరించారు. ఈ సాధువుల ఉపన్యాసాలను విన్న తర్వాత అక్బర్ దృక్పథం గణనీయంగా మారి, మాంసం తినడం మానేశాడని పేర్కొనబడింది. అంతేకాదు, అక్బర్ ఆచార్య హరివిజయ సూరికి “జగద్గురు” అనే గౌరవ బిరుదును కూడా ఇచ్చినట్లు చరిత్ర చెబుతోంది.
న్యూస్ 18 హిందీ నివేదికల ప్రకారం, ఆచార్య హరివిజయ సూరి 1527 నుంచి 1595 మధ్య కాలంలో జీవించారు. ఆయన శ్వేతాంబర్ జైనమతంలోని తపగచ్చ సంప్రదాయానికి చెందిన ప్రముఖ ఆచార్యుడు మరియు ఆ సంప్రదాయంలో 30వ ఆచార్యుడిగా గుర్తింపు పొందారు. రాజస్థాన్లోని పాలీ జిల్లాలో జన్మించిన ఆయన పాండిత్యం, వాక్చాతుర్యం మరియు సంఘటనా సామర్థ్యాలకు ప్రసిద్ధి చెందారు. అక్బర్ ఆయనను అత్యంత గౌరవించి ‘జగద్గురు’ బిరుదుతో సత్కరించాడు.
జైన సాధువుల ప్రభావం అక్బర్ వ్యక్తిగత జీవితానికే పరిమితం కాలేదు. ఆయన పరిపాలనా విధానాల్లో కూడా మానవీయ మార్పులు చోటు చేసుకున్నాయి. ఈద్ రోజున గోవధను నిషేధించడం, కొన్ని నెలల్లో మరియు వారంలోని బుధవారం, ఆదివారం వంటి రోజుల్లో వేటపై ఆంక్షలు విధించడం, అలాగే అక్బర్ పుట్టినరోజున సజీవ జంతువుల అమ్మకాన్ని నిషేధించడం వంటి కీలక ఆదేశాలు ఆయన జారీ చేశారు. ఇవన్నీ అహింసా సిద్ధాంతానికి ప్రతిబింబాలుగా చరిత్రలో నిలిచాయి.
అంతేకాదు, జైన సాధువుల ప్రేరణతో మొఘల్ షాహీ వంటగదిలో ప్రత్యేకంగా ఒక జైన వంటగది స్థాపించబడింది. ఇక్కడ ఉల్లిపాయలు, వెల్లుల్లి లేకుండా పూర్తిగా స్వచ్ఛమైన శాఖాహార భోజనం తయారు చేయబడేది. ఈ సంప్రదాయం అక్బర్ తరువాత కూడా జహంగీర్, షాజహాన్ మరియు ఔరంగజేబు పాలనల కాలంలో కొనసాగింది. బ్రాహ్మణులు మరియు జైన వంటవారికి షాహీ వంటగదిలో ప్రత్యేక గౌరవం ఇవ్వబడింది.
