లోక్‌సభ ఎన్నికల తొలి దశ పోలింగ్‌ ఏప్రిల్‌ 19న జరగనుంది. మొదటి దశ ఓటింగ్‌కు ఇంటి నుంచే ఓటు వేసే సదుపాయం శుక్రవారం రాజస్థాన్‌లో ప్రారంభమైంది. రాజస్థాన్‌లో 58 వేల మంది ఓటర్లు ఇంటి నుంచే ఓటు వేశారు. మొదటి దశలో 35,542 మంది ఇంటింటికి ఓటు హక్కు నమోదు చేసుకున్నారు. ఇందుకోసం మార్చి 27వ తేదీనే రిజిస్ట్రేషన్ ప్రక్రియ పూర్తయింది.
ఇంటి ఓటింగ్ కోసం ప్రత్యేక ఓటింగ్ గ్రూప్‌ను ఏర్పాటు చేశారు. దీని శిక్షణ ఏప్రిల్ 4 నాటికి పూర్తయింది. హోమ్ ఓటింగ్ అంటే ఏమిటి, ఈ విధంగా ఓటు వేసే అవకాశం ఎవరికి లభిస్తుంది, ఒకరు ఎలా దరఖాస్తు చేసుకోవచ్చు అనే విషయాలను ఇప్పుడు మనం తెలుసుకుందాం.

ఇంటి నుంచే ఓటింగ్ అంటే ఏమిటి, ఎవరికి అవకాశం ఉంటుంది ?

ఎన్నికల సంఘం అధికారులు ఓటర్ల ఇళ్లకు వెళ్లి ఓటు వేసేలా చేసే ప్రక్రియను ఇంటింటికి ఓటింగ్ అంటారు. గత ఎన్నికల్లో కూడా ఇంటింటికి ఓటింగ్ నిర్వహించి విజయం సాధించారు. ఈ ప్రత్యేక పోలింగ్ బృందాలు పోస్టల్ బ్యాలెట్ల ద్వారా ఓటింగ్ నిర్వహిస్తాయి. మొదటి విడతలో ఏప్రిల్ 5 నుంచి 14 వరకు ఇంటింటికి ఓటింగ్ నిర్వహించనున్నారు.

కొంతమంది ఓటర్లకు ఇంటింటికి ఓటు హక్కు కల్పించారు. ఎన్నికల ప్రవర్తన నియమాలు, 1961 చట్టంలోని 27Aలోని గైర్హాజరీ ఓటరు విభాగం కింద వారిని గుర్తించారు. ఇంటింటికి ఓటు వేసేందుకు ఓటర్లను ఎంపిక చేసేందుకు కూడా కొన్ని నిబంధనలు ఉన్నాయి.

ఇందులో ఓటరు వయస్సు 80 ఏళ్లు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ ఉండాలి. వికలాంగ ఓటర్లకు ఈ అవకాశం లభిస్తుంది. కోవిడ్ వంటి అంటు వ్యాధులతో బాధపడుతున్న వారికి ఈ అవకాశం ఇవ్వనున్నారు. అలాగే కొన్ని అవసరమైన సేవలతో అనుబంధించి ఉన్న వ్యక్తులకు ఇంటి వద్ద ఓటు వేసే అవకాశం ఇవ్వనున్నారు.

ఎలా దరఖాస్తు చేసుకోవాలి ?

హోమ్ ఓటింగ్ కోసం దరఖాస్తు చేసుకునే అర్హత గల దరఖాస్తుదారులు తమ లోక్‌సభ నియోజకవర్గం రిటర్నింగ్ అధికారికి ఫారం 12-డిని సమర్పించాలి. ఎన్నికల నోటిఫికేషన్‌ వెలువడిన 5 రోజుల్లోగా ఓటరు దరఖాస్తు చేసుకోవాల్సి ఉంటుంది. దరఖాస్తు ఆమోదం పొందిన తర్వాత ఇద్దరు ఎన్నికల సంఘం అధికారులు పోలింగ్ బృందంతో కలిసి ఓటరు ఇంటికి వస్తారు. బ్యాలెట్ పేపర్ ద్వారా ఓటు వేయడానికి వారికి సహాయం చేయాలి.

ఈ ఓటింగ్ సమయంలో పారదర్శకతను కొనసాగించడానికి, ఈ ఓటర్ల జాబితాను తయారు చేస్తారు. ఆ ప్రాంత పార్టీ అభ్యర్థులతో జాబితాను పంచుకున్నారు. ఓటింగ్ ప్రక్రియ పూర్తయిన తర్వాత, బ్యాలెట్ పేపర్ రిటర్నింగ్ అధికారి వద్ద భద్రంగా ఉంచుతారు. ఈ బ్యాలెట్ పేపర్ల లెక్కింపు ప్రక్రియ సాధారణ ఓట్ల లెక్కింపు సమయంలో జరుగుతుంది.

రాజస్థాన్‌లో రెండో దశ ఇంటి ఓటింగ్ ప్రక్రియ ఏప్రిల్ 2న పూర్తయింది. ఈ విధంగా రెండో విడత ఇంటింటికి 22,500 మంది ఓటర్లు నమోదు చేసుకున్నారు. ఇందులో 17,324 మంది సీనియర్ సిటిజన్లు, 5,222 మంది వికలాంగ ఓటర్లు ఉన్నారు. వీటికి పోలింగ్ ఏప్రిల్ 14 నుంచి 21 వరకు జరగనుంది. రాజస్థాన్‌లో ఇంటింటికి పోలింగ్‌ జరగడం ఇదే తొలిసారి కాదు. ఇంతకు ముందు 2023 అసెంబ్లీ ఎన్నికల్లో ఇలా చేశారు. దేశంలోని వివిధ ప్రాంతాల్లో ఇంటింటికి ఓటింగ్ నిర్వహించి విజయవంతం చేశారు.