మీ బ్యాంక్ ఖాతాలో.. ఎంత మినిమమ్ బ్యాలెన్స్ ఉంచవచ్చు? ఆర్‌బీఐ జారీ చేసిన కొత్త నియమాలు!

అంతకుముందు ప్రతి బ్యాంకు తమ సొంత పరిమితులను నిర్ణయించుకునేది. కానీ ఇప్పుడు అన్ని బ్యాంకులు ఒకే రకమైన కనిష్ట నిల్వ నియమాన్ని పాటించాలని ఆదేశించింది.

బ్యాంక్ కనిష్ట నిల్వ మొత్తం

సవరించిన నిబంధనల ప్రకారం, అన్ని వాణిజ్య బ్యాంకులకు కనిష్ట నిల్వ మొత్తాన్ని రిజర్వ్ బ్యాంక్ నిర్ణయించింది. సేవింగ్స్ ఖాతాల విషయానికొస్తే, పట్టణాల్లో ₹3,000 గా, పాక్షిక పట్టణ మరియు గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో ₹1,500 గా నిర్ణయించబడింది. కరెంట్ ఖాతాల కోసం కొత్త పరిమితులు, ఖాతా రకం మరియు వ్యాపార స్వభావాన్ని బట్టి ₹12,000 నుండి ₹30,000 వరకు ఉంటాయి.

బ్యాంకులు వ్యక్తిగతంగా తమ కనిష్ట నిల్వ మొత్తాన్ని నిర్ణయించుకోవడానికి బదులుగా, రిజర్వ్ బ్యాంక్ దీన్ని నియంత్రణ పరిధిలోకి తీసుకురావడం ఇదే మొదటిసారి. బ్యాంకుల నిరంతర అభ్యర్థనల తర్వాత రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఈ నిర్ణయం తీసుకుంది.

ఎంత జరిమానా విధిస్తారు?

నిర్ణయించిన సగటు నెలవారీ నిల్వను (Average Monthly Balance) నిర్వహించడంలో విఫలమైన వినియోగదారులు జరిమానాను ఎదుర్కోవలసి ఉంటుంది. సేవింగ్స్ ఖాతాలకు నెలకు ₹100 నుండి ₹500 వరకు జరిమానా విధించవచ్చు. దీనివల్ల తక్కువ ఆదాయ వర్గాలు, విద్యార్థులు, సీనియర్ సిటిజన్లు, గ్రామీణ వినియోగదారులు వంటివారు ఎక్కువగా ప్రభావితం అవుతారు. అనేక తక్కువ నిల్వ ఖాతాలు ఉన్నవారు కూడా దీని ప్రభావం చూస్తారు.

బ్యాంక్ ఖాతాలు మూసివేయబడతాయి

అదేవిధంగా, మూడు రకాల బ్యాంక్ ఖాతాలను మూసివేసే చర్యలు తీసుకున్నట్లు ఆర్‌బీఐ తెలిపింది. గత 1 నెలగా దీనికి సంబంధించిన పనులు జరుగుతున్నాయి. దీని ప్రకారం: నిద్రాణంగా ఉన్న ఖాతాలు (Dormant), క్రియారహిత ఖాతాలు (Inactive) మరియు జీరో బ్యాలెన్స్ ఖాతాలు (Zero Balance Accounts). గతంలో ఒక నామినీని మాత్రమే అనుమతించగా, ఇప్పుడు ఒక ఖాతాలో నలుగురు నామినీలను చేర్చవచ్చు.

నామినీలను చేర్చే సదుపాయం ఏకకాలంలో (Simultaneous) లేదా వరుసగా (Successive) అనే రెండు రూపాల్లో లభిస్తుంది. సురక్షిత డిపాజిట్ లాకర్లు మరియు సురక్షిత వస్తువులకు కూడా కొత్త నియమాలు వర్తిస్తాయి. ఖాతా రకాలు మరియు అవి మూసివేయబడటానికి గల కారణాలు కింద ఇవ్వబడ్డాయి:

• నిద్రాణంగా ఉన్న ఖాతా (Dormant Account): రెండు సంవత్సరాలుగా లావాదేవీలు లేని ఖాతాలు.
• క్రియారహిత ఖాతా (Inactive Account): కస్టమర్ ప్రారంభించి పన్నెండు నెలలుగా ఎలాంటి లావాదేవీలు చేయని ఖాతాలు.
• జీరో బ్యాలెన్స్ ఖాతా (Zero Balance Account): ఖాతా తెరిచిన తర్వాత చాలా కాలం పాటు డబ్బు లావాదేవీలు లేని ఖాతాలు.

నిద్రాణంగా ఉన్న ఖాతా మూసివేయబడుతుంది

చాలా కాలంగా లావాదేవీలు లేని ఖాతాలు మోసాలకు లేదా దుర్వినియోగానికి గురయ్యే అవకాశం ఉందని రిజర్వ్ బ్యాంక్ తెలిపింది. కాబట్టి, అలాంటి ఖాతాలను మూసివేయడం వల్ల సురక్షితమైన బ్యాంకింగ్ వాతావరణం ఏర్పడుతుంది. రిజర్వ్ బ్యాంక్ యొక్క కొత్త నామినేషన్ నిబంధనలు నవంబర్ 20, 2025 నుండి అమల్లోకి వస్తాయి.

బ్యాంక్ ఖాతాలు, స్థిర డిపాజిట్లు (Fixed Deposits), లాకర్లు మరియు సురక్షిత వస్తువులకు కస్టమర్‌లు నలుగురు నామినీలను చేర్చవచ్చు. ఇది కుటుంబ సభ్యులకు క్లెయిమ్ ప్రక్రియను సులభతరం చేస్తుంది. నామినేషన్‌లో రెండు ముఖ్యమైన ఎంపికలు ఉన్నాయి:

బ్యాంక్ లావాదేవీల సమస్య

• ఏకకాల నామినేషన్ (Simultaneous Nomination): ఈ పద్ధతిలో అన్ని నామినేట్ చేయబడిన వ్యక్తులకు ఒక వాటా లభిస్తుంది.
• వరుస నామినేషన్ (Successive Nomination): ఈ పద్ధతిలో ఒకరు అర్హత పొందిన తర్వాత మరొకరు అర్హత పొందుతారు. ఈ కొత్త నిబంధనల ద్వారా, బ్యాంక్ లావాదేవీలు మరియు నామినేషన్లలో పారదర్శకత పెరుగుతుంది.

మరణించిన ఖాతాదారుల నిధులను వేగంగా పరిష్కరించడం, పాత, క్రియారహిత ఖాతాల భద్రతను మెరుగుపరచడం, బ్యాంక్ మోసాలను తగ్గించడం వంటి ప్రయోజనాలు లభిస్తాయి. కస్టమర్‌లు ఖాతా నిర్వహణ గురించి మరింత అవగాహన మరియు బాధ్యత వహిస్తారు.

కొత్త నియమాలు ఈరోజు నుండి అమల్లోకి వస్తాయి. క్రియారహిత, నిద్రాణంగా ఉన్న మరియు జీరో బ్యాలెన్స్ ఖాతాలు ఈ నిబంధనల వల్ల ప్రభావితమవుతాయి. నలుగురు నామినీలను వరకు అనుమతిస్తారు. నామినేషన్ రకాలు: ఏకకాల మరియు వరుస. కస్టమర్ భద్రత, పారదర్శకత, వేగవంతమైన క్లెయిమ్ ప్రక్రియలే దీని లక్ష్యం.

మూసివేయబడే బ్యాంక్ ఖాతాలు

క్రియారహిత ఖాతాలను సక్రియం చేయడం మరియు నామినేషన్లను పునరుద్ధరించడం కస్టమర్ బాధ్యత. ఖాతాలను పర్యవేక్షించడం మరియు సరైన సమయంలో హెచ్చరికలను పంపడం బ్యాంక్ బాధ్యత. నవంబర్ 1 నుండి వీటిని మూసివేయడానికి చర్యలు తీసుకుంటున్నారు.

ఖాతా క్రియారహితంగా ఉంటే, దానిని సక్రియం చేయడానికి చిన్న లావాదేవీలు చేయాలి. నలుగురు నామినీలను చేర్చడానికి బ్యాంక్ లేదా ఆర్థిక సంస్థను సంప్రదించాలి. అవసరం లేని జీరో బ్యాలెన్స్ ఖాతాలను మూసివేయడం మంచిది. నోటిఫికేషన్‌లను పొందడానికి సంప్రదింపు వివరాలు మరియు కేవైసీ (KYC) ని తాజాకరించాలి.

రిజర్వ్ బ్యాంక్ యొక్క ఈ కొత్త నియమాలు బ్యాంకింగ్ వ్యవస్థను మరింత పారదర్శకంగా మరియు సురక్షితంగా మార్చడానికి ఒక ముఖ్యమైన అడుగు. ఇబ్బందులను నివారించడానికి, ఖాతాదారులు అందరూ తమ ఖాతాలను క్రమం తప్పకుండా తనిఖీ చేసి, కొత్త మార్గదర్శకాలను పాటించాలి.