రిసిన్ రసాయనం అంటే ఏమిటి?: రిసిన్ (Ricin Chemical) అనే రసాయనం ప్రస్తుతం మీడియా వర్గాల్లో చర్చనీయాంశంగా మారింది. ఇటీవల గుజరాత్ ఏటీఎస్ (ATS) ముగ్గురు ఉగ్రవాదుల నుండి దీనిని స్వాధీనం చేసుకోవడంతో ఇది వార్తల్లోకి వచ్చింది.
దీని పేరు వెలుగులోకి రావడంతో దేశవ్యాప్తంగా దీనిపై చర్చ జరుగుతోంది. దీనిని ప్రపంచంలోనే అత్యంత ప్రమాదకరమైన సహజ విషంగా (Natural Poison) పరిగణిస్తారు. ఇది సైనాడ్ కంటే 6,000 రెట్లు ఎక్కువ విషపూరితమైనది. దీని ప్రభావం గురించి మాట్లాడితే, ఉప్పు గింజంత రిసిన్ (2 మిలియన్ వంతుల ఔన్స్) కూడా ఒక మనిషి ప్రాణం తీయగలదు. ఈ ప్రొటీన్ ఆధారిత విషం, ఆముదం మొక్క (Castor bean) విత్తనాల నుండి లభిస్తుంది. రిసిన్ అంటే ఏమిటి, అది ఎలా పనిచేస్తుంది మరియు ఈ రోజుల్లో వార్తల్లో ఎందుకు ఉంది అనే విషయాలను తెలుసుకుందాం.
రిసిన్ అంటే ఏమిటి?
రిసిన్ అనేది ఒక టాక్సిన్ ప్రొటీన్, ఇది ఆముదం విత్తనాలలో 1-5% పరిమాణంలో ఉంటుంది. ఈ విత్తనాలను అలంకరణకు లేదా నూనె (Castor Oil) తీయడానికి ఉపయోగిస్తారు. అయితే, ఈ విత్తనాలను పొడి చేసి తీసిన రిసిన్ శుద్ధమైన విషం. ఇది శ్వాస ద్వారా, ఆహారం ద్వారా లేదా ఇంజెక్షన్ ద్వారా శరీరంలోకి వెళితే, ఇది కణాలలో (Cells) జరిగే ప్రొటీన్ సంశ్లేషణను (Protein Synthesis) అడ్డుకుంటుంది. దీనితో శరీరం ప్రొటీన్లను తయారు చేయడం ఆపేస్తుంది.
రిసిన్ ప్రభావం మరియు లక్షణాలు
మానవులపై దీని లక్షణాలు 4-6 గంటల్లో ప్రారంభమవుతాయి.
ప్రభావం మొదలైన వెంటనే వాంతులు, అతిసారం (విరేచనాలు), జ్వరం, అవయవాలు విఫలం (Organ Failure) కావడం ప్రారంభమవుతుంది.
36-72 గంటల్లో మరణం సంభవిస్తుంది, ఎందుకంటే దీనికి విరుగుడు (Antidote) ఇంకా కనుగొనబడలేదు.
చరిత్రలో దీని ఉపయోగం
1888లో పీటర్ హెర్మన్ స్టిల్మార్క్ రిసిన్ను కనుగొన్నారు. మొదటి ప్రపంచ యుద్ధంలో జర్మనీ దీనిని ఆయుధంగా ఉపయోగించడానికి ప్రయత్నించింది. 1978లో బల్గేరియన్ అసమ్మతివాది (Dissident) జార్జీ మార్కోవ్కు గొడుగుతో రిసిన్ ఇంజెక్ట్ చేసి చంపారు. 2003లో అమెరికాకు రిసిన్ ఉన్న లేఖలు పంపబడ్డాయి. 2013లో అప్పటి అమెరికా అధ్యక్షుడు బరాక్ ఒబామాకు కూడా రిసిన్ కలిపిన లేఖ అందింది. రిసిన్ను ఇంట్లో కూడా సులభంగా తయారు చేయవచ్చు. విత్తనాలను పొడి చేసి, సెంట్రిఫ్యూజ్ చేసిన తర్వాత రిసిన్ తయారవుతుంది, అయితే ఈ ప్రక్రియ కూడా చాలా ప్రమాదకరం.
చర్చలో ఎందుకు ఉంది?
ఇటీవల గుజరాత్ ఏటీఎస్ ఐసిస్ ఉగ్రవాది డాక్టర్ అహ్మద్ మొహియుద్దీన్ సయీద్ను అరెస్టు చేసింది. అతని వద్ద రిసిన్ అనే విషం లభించింది. పోలీసుల ప్రకటన ప్రకారం, సయీద్ రిసిన్ ద్వారా భారతదేశంపై రసాయన దాడి (Chemical Attack) చేయాలని ప్లాన్ చేశాడు. సయీద్ ఆముదం నూనె నుండి రిసిన్ను సేకరించేందుకు ప్రయత్నించాడు. రిసిన్ను స్ప్రే లేదా పౌడర్ రూపంలో గాలిలో వ్యాపింపజేయడానికి కుట్ర పన్నాడు. ఒక చెంచా రిసిన్తో 1 లక్ష మంది చనిపోగలరని నిపుణులు చెబుతారు. CDC (Centers for Disease Control and Prevention) దీనిని కేటగిరీ B బయోటెర్రరిస్ట్ ఏజెంట్గా పరిగణిస్తుంది.
నివారణ మరియు భద్రత
రిసిన్కు ప్రత్యేక చికిత్స లేదు. ప్రారంభ లక్షణాలు కనిపించినప్పుడు ఆసుపత్రిలో సపోర్టివ్ కేర్ (IV ఫ్లూయిడ్, యాంటీ-నోసియా) అందించడం ద్వారా ప్రాణాలను కాపాడవచ్చు. భారతదేశంలో NDPS చట్టం కింద రిసిన్ చట్టవిరుద్ధం. ‘ఇది బయోటెర్రర్కు చౌకైన ఆయుధం. దీనిని తయారు చేయడం సులభం, కానీ ప్రమాదం భయంకరమైనది’ అని నిపుణులు హెచ్చరిస్తున్నారు.
