ప్రస్తుతం భారతదేశంలో EPS-95 పథకం క్రింద పెన్షనర్లు రూ.1,000 నుండి రూ.2,500 వరకు మాత్రమే పెన్షన్ పొందుతున్నారు. ఇది ఆధునిక జీవన వ్యయానికి చాలా తక్కువగా ఉంది. అందుకే పెన్షనర్లు కనీస పెన్షన్ను రూ.9,000కి పెంచాలని డిమాండ్ చేస్తున్నారు.
ప్రధాన డిమాండ్లు మరియు కారణాలు:
- జీవన వ్యయ పెరుగుదల: ప్రస్తుత పెన్షన్ మొత్తాలు ముడి ధరలు, అద్దెలు, వైద్య ఖర్చులతో పోలిస్తే చాలా తక్కువ.
- ప్రభుత్వ vs ప్రైవేట్ అసమానత: ప్రభుత్వ ఉద్యోగులకు UPS కింద ఎక్కువ పెన్షన్లు హామీ ఇవ్వబడుతున్నాయి, కానీ EPS-95 పెన్షనర్లు వెనుకబడ్డారు.
- EPFO యొక్క ఆర్థిక సామర్థ్యం: EPFO డేటా ప్రకారం, EPS-95 ఫండ్లో సుమారు ₹6.5 లక్షల కోట్లు జమ ఉన్నాయి, ఇది పెన్షన్ పెంపుదలకు సాధ్యమేనని నిపుణులు విశ్లేషిస్తున్నారు.
- సామాజిక న్యాయం: 8 మిలియన్లకు పైగా పెన్షనర్లు (ఎక్కువగా తక్కువ ఆదాయ వర్గాలు) ఈ పథకంపై ఆధారపడి ఉన్నారు.
ప్రస్తుత పరిస్థితి:
- 2025 బడ్జెట్లో ప్రకటన లేదు: EPS-95 సమితి ఆర్థిక మంత్రితో చర్చించినప్పటికీ, ఫిబ్రవరి 2025 బడ్జెట్లో ఏ మేరకు పెంపు ప్రకటించబడలేదు.
- ప్రతిష్టాత్మక నిరసనలు: నాసిక్, ముంబై, ఢిల్లీలో పెన్షనర్లు నిరసనలు చేశారు. మే 20న కేంద్ర ప్రభుత్వం ముందు పెద్ద సమ్మె పిలుపు కూడా ఉంది.
- EPFO 3.0 సంస్కరణలు: PF డిజిటల్ మేనేజ్మెంట్పై దృష్టి పెట్టినప్పటికీ, పెన్షన్ రేట్ల సవాళ్లు పరిష్కరించబడలేదు.
భవిష్యత్ అవకాశాలు:
- 7వ పే స్కేల్ సిఫార్సులు: కేంద్ర ప్రభుత్వం 7వ వేతన కమిషన్ నివేదికను పరిగణనలోకి తీసుకుంటే, EPS-95 పెన్షన్కు సంబంధించిన సవరణలు రావచ్చు.
- న్యాయపరమైన చర్యలు: EPS-95 సమితి సుప్రీంకోర్టులో PIL దాఖలు చేయడానికి సిద్ధంగా ఉందని తాజా నివేదికలు సూచిస్తున్నాయి.
సారాంశంలో, ప్రైవేట్ సెక్టార్ పెన్షనర్ల డిమాండ్ సమయానుకూలమైనది మరియు ఆర్థికంగా సాధ్యమే, కానీ ప్రభుత్వం రాజకీయ సంకల్పం చూపాల్సిన అవసరం ఉంది. 2025లో ఏప్రిల్లో UPS అమలు తర్వాత EPS-95 పెన్షనర్ల ఒత్తిడి మరింత పెరగడం ఖచ్చితం.
