ఆవకాయ పచ్చడి ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రానికి చెందిన ఒక ప్రత్యేకమైన ఊరగాయ. ఇది పచ్చి మామిడికాయలు, ఆవాలు, మెంతులు, కారం, ఉప్పు, నూనెతో తయారుచేస్తారు.
ఆవకాయ తెలుగువారి సంస్కృతిలో ఒక ముఖ్యమైన భాగంగా పరిగణించబడుతుంది. ఇది తరచుగా అన్నం, పెరుగు ఇతర వంటకాలతో పాటుగా వడ్డిస్తారు.
ఆవకాయ అంశాలు:
రుచి: ఆవకాయ పుల్లని, కారంగా, కొద్దిగా చేదుగా ఉంటుంది. ఇది చాలా ఘాటైన రుచిని కలిగి ఉంటుంది, ఇది చాలా మందికి ఇష్టమైనది.
ప్రాముఖ్యత: తెలుగువారి భోజనంలో ఆవకాయకు ఒక ప్రత్యేక స్థానం ఉంది. ఏ శుభకార్యమైనా, పండుగైనా ఆవకాయ లేకుండా పూర్తి కాదు. ప్రవాసాంధ్రులు కూడా ఆవకాయను తమతో తీసుకువెళ్లడానికి ఇష్టపడతారు.
రకాలు: ఆవకాయలో అనేక రకాలు ఉన్నాయి, వాటిలో మాగాయ, మెంతి ఆవకాయ, నువ్వుల ఆవకాయ, వెల్లుల్లి ఆవకాయ మొదలైనవి కొన్ని. ఒక్కో రకం ఒక్కో ప్రత్యేకమైన రుచిని కలిగి ఉంటుంది.
ఆవకాయ కేవలం ఒక ఊరగాయ మాత్రమే కాదు, ఇది తెలుగువారి రుచులకు, సంస్కృతికి ప్రతీక.
సంప్రదాయ ఆవకాయ పచ్చడి తయారీ:
కావలసిన పదార్థాలు:
పుల్లని, గట్టి మామిడికాయలు – 1 కేజీ (ముక్కలుగా కోసినవి, టెంకతో సహా)
ఆవపిండి – 200 గ్రాములు
కారం – 150 గ్రాములు (మీ రుచికి తగినంత)
ఉప్పు – 200 గ్రాములు (రాళ్ల ఉప్పు అయితే మంచిది)
మెంతిపిండి – 25 గ్రాములు
నువ్వుల నూనె – 300-400 ml
వెల్లుల్లి రెబ్బలు – 10-15 (తొక్క తీయకుండా)
ఆవాలు – 1 టీస్పూన్ (పోపు కోసం)
మెంతులు – 1/2 టీస్పూన్ (పోపు కోసం)
ఎండు మిరపకాయలు – 2-3 (పోపు కోసం)
కరివేపాకు – కొద్దిగా (పోపు కోసం)
పసుపు – 1/2 టీస్పూన్
తయారీ విధానం:
మామిడికాయలను బాగా కడిగి, పూర్తిగా తడి లేకుండా ఆరబెట్టాలి. వాటిని మీకు కావలసిన సైజులో ముక్కలుగా కోయాలి. టెంకను తీయకుండా ఉంచితే పచ్చడి ఎక్కువ కాలం నిల్వ ఉంటుంది. కోసిన ముక్కలను ఒక పొడి బట్టపై వేసి ఒక గంట పాటు ఆరనివ్వాలి. ఒక పెద్ద, పొడి గిన్నెలో ఆవపిండి, కారం, ఉప్పు, మెంతిపిండి, పసుపు వేసి బాగా కలపాలి. తయారుచేసిన మసాలాను మామిడికాయ ముక్కలకు కొద్ది కొద్దిగా వేస్తూ బాగా కలపాలి. మసాలా ముక్కలన్నింటికీ సమానంగా పట్టేలా చూడాలి. వెల్లుల్లి రెబ్బలను కూడా వేసి కలపాలి. మామిడికాయ ముక్కలు, మసాలా మిశ్రమానికి నువ్వుల నూనె వేసి బాగా కలపాలి. నూనె మొత్తం ముక్కలకు పట్టేలా కలపాలి. నూనె కొంచెం ఎక్కువగా ఉంటే పచ్చడి నిల్వ ఉంటుంది.ఈ మిశ్రమాన్ని ఒక శుభ్రమైన, పొడి గాజు లేదా పింగాణి జాడీలో వేయాలి. జాడీ పూర్తిగా పొడిగా ఉండాలి. జాడీ మూతను వదులుగా మూసి, 3-4 రోజుల పాటు కదలకుండా ఉంచాలి. ప్రతిరోజూ ఒకసారి శుభ్రమైన, పొడి చెంచాతో కలుపుతూ ఉండాలి. ఈ సమయంలో మామిడికాయ ముక్కలు ఉప్పులో ఊరి, పచ్చడి రంగు మారుతుంది. పోపు వేయడం అనేది మీ ఇష్టం. ఇది పచ్చడికి మంచి రుచిని ఇస్తుంది.
ఒక చిన్న బాణలిలో కొద్దిగా నూనె వేడి చేసి, ఆవాలు, మెంతులు వేసి చిటపటలాడనివ్వాలి. తర్వాత ఎండు మిరపకాయలు మరియు కరివేపాకు వేసి వేయించాలి.
ఈ పోపును పూర్తిగా చల్లారిన తర్వాత పచ్చడిలో కలపాలి.
నిల్వ చేయడం:
పచ్చడిని గట్టిగా మూత ఉన్న జాడీలో నిల్వ చేయాలి.
పచ్చడిపై నూనె తేలుతూ ఉంటే అది ఎక్కువ కాలం తాజాగా ఉంటుంది.
ఎల్లప్పుడూ శుభ్రమైన, పొడి చెంచాతో మాత్రమే పచ్చడిని తీయాలి.
సంప్రదాయ ఆవకాయ పచ్చడి తయారీకి కొంచెం సమయం పడుతుంది, కానీ దాని రుచి చాలా అద్భుతంగా ఉంటుంది.
